Jeśli projektujesz strony internetowe lub optymalizujesz ich kod pod kątem SEO i UX, pewnie dobrze wiesz, jak ważna jest typografia. Ale co zrobić, gdy przeglądarka nie może wyświetlić naszej idealnie dobranej czcionki? Tu wkracza Font Stacking – technika, która pozwala kontrolować wygląd tekstu nawet wtedy, gdy domyślnie wybrana czcionka nie jest dostępna. Taki plan B, który ratuje sytuację, zanim użytkownik zauważy, że coś poszło nie tak.
Bartłomiej Szczęśniak dnia 2025-03-13
Czym jest Font Stacking?
Font Stacking to nic innego jak określanie listy czcionek w CSS, które przeglądarka ma zastosować do tekstu na stronie. W praktyce pozwala to na zapewnienie spójności wizualnej oraz eliminację konieczności ładowania czcionek zewnętrznych, jeśli odpowiednie alternatywy są dostępne lokalnie na urządzeniu użytkownika.
Przykładowa składnia w CSS wygląda tak:
font-family: "Open Sans", Arial, sans-serif;
W tym przypadku:
- Jeśli „Open Sans” jest dostępny lokalnie lub załadowany, przeglądarka go użyje.
- Jeśli nie, zastosuje Arial – popularną czcionkę systemową.
- Jeśli i ta czcionka zawiedzie, system użyje dowolnej domyślnej czcionki bezszeryfowej (sans-serif).
Dlaczego Font Stacking jest ważny?
Lepsza kontrola nad wyglądem strony
Bez Font Stacking użytkownik może zobaczyć przypadkową, domyślną czcionkę systemową, która może zupełnie nie pasować do designu strony.
Poprawa dostępności i UX
Dzięki zapasowym czcionkom strona pozostaje czytelna i estetyczna nawet na starszych przeglądarkach czy mniej popularnych systemach operacyjnych.
Optymalizacja wydajności
Ładowanie czcionek zewnętrznych zajmuje czas – jeśli odpowiedni zestaw czcionek systemowych zapewnia podobny efekt wizualny, możesz całkowicie uniknąć dodatkowych zapytań HTTP.
SEO i indeksowanie
Google ceni szybkość i czytelność stron. Dzięki Font Stacking nie ryzykujesz sytuacji, w której brak czcionki sprawi, że tekst stanie się niewidoczny lub źle sformatowany.
Jak efektywnie stosować Font Stacking?
Aby dobrze wykorzystać tę technikę, warto pamiętać o kilku zasadach:
Dobieraj czcionki o podobnym stylu
Nie chcesz, żeby użytkownik zamiast nowoczesnej czcionki szeryfowej zobaczył coś zupełnie niepasującego. Przykład dla tekstu szeryfowego:
font-family: "Merriweather", "Georgia", serif;
Zacznij od preferowanej czcionki, a potem dodaj lokalne alternatywy
Pierwsza czcionka na liście powinna być tą, której chcesz użyć docelowo, a kolejne powinny być dobrze dobranymi lokalnymi alternatywami, które pozwolą uniknąć konieczności ładowania fontów zewnętrznych.
font-family: "Avenir", "Segoe UI", "Roboto", "Arial", sans-serif;
Kończ rodziną czcionek (serif/sans-serif/monospace)
Dzięki temu masz pewność, że system użyje czegoś zbliżonego do założeń projektu.
Font Stacking jako alternatywa dla Google Fonts
Jednym z największych atutów Font Stacking jest możliwość eliminacji konieczności ładowania czcionek zewnętrznych, co przyspiesza stronę i zmniejsza ilość zapytań HTTP co w efekcie może znacznie przyśpieszyć ładowanie strony.
Przykładowy zestaw czcionek bez potrzeby używania Google Fonts jakiego użyłem na tej stronie:
font-family: "Avenir", "Segoe UI", "Corbel", "URW Gothic", "Source Sans Pro", sans-serif;
Jak to działa?
- Avenir – popularna czcionka systemowa dostępna na MacOS.
- Segoe UI – natywna czcionka Windows, dobrze pasująca do nowoczesnych interfejsów.
- Corbel – alternatywa dla Arial, stosowana na Windowsie.
- URW Gothic – szeroko dostępna na systemach Linux.
- Source Sans Pro – zapewnia spójność wizualną, jeśli wcześniejsze opcje zawiodą.
- sans-serif – gwarantuje ostateczne dopasowanie jeśli wszystko inne zawiedzie.
Dlaczego warto?
- Brak konieczności pobierania fontów – skraca czas ładowania strony.
- Lepsza kompatybilność – użytkownicy widzą spójny wygląd niezależnie od systemu.
- Oszczędność zasobów – mniejsza ilość zapytań do serwerów oznacza lepszą wydajność strony.
Dzięki tej metodzie unikasz problemów związanych z długim czasem ładowania i zewnętrznymi zależnościami – a użytkownik widzi stronę od razu, bez opóźnień.
Podsumowanie
Font Stacking to jedno z najprostszych i najbardziej efektywnych rozwiązań poprawiających szybkość ładowania strony oraz jej estetykę na różnych urządzeniach. Poprawnie dobrane zestawy czcionek eliminują konieczność korzystania z zewnętrznych fontów i zapewniają spójność wizualną.
Jeśli chcesz zoptymalizować swoją stronę pod kątem szybkości i wydajności – warto rozważyć odpowiednio dobrany Font Stacking, zamiast automatycznie sięgać po Google Fonts. A jeśli nie jesteś pewien, jak to wdrożyć, chętnie pomogę!